Om de aard van problematiek van kwetsbare groepen vanuit hun leefwereld zelf te begrijpen, maken we gebruik van kwalitatieve onderzoeksmethodologie. Denk aan diepte-, wandel- en focusgroep interviews, documenten analyse en participerende observatie. Foto-opdrachten (photo voice ) en plekken-kaarten (‘place mapping’) helpen bij het in kaart brengen van de leefwereld van respondenten. De ervaringen van mensen met ‘Niet Aangeboren Hersenletsel’ (NAH) vormden het startpunt van ons actieonderzoek. Geïnspireerd door migranten-studies leerden we hun identiteitsverwarring en ervaren isolement thuis in een sociaal-ruimtelijk perspectief te plaatsen. Ook verhalen van jongeren over hun vroegere, huidige en mogelijk, toekomstig zelf in achterstandswijken analyseren we door een sociaal-ruimtelijke lens. Een ander onderwerp van studie is de aard van identiteit- en legitimiteit-problemen die beroepskrachten ervaren, als ze in hun werkvelden over beroepsgrenzen heen met andere manieren van denken en doen pionieren.
(2020-2024)
Promovendus: Janine Venema, j.venema@rug.nl (Co)promotors: Louise Meijering, l.b.meijering@rug.nl; Billie de Haas, b.de.haas@rug.nl; Ant Lettinga a.t.lettinga@umcg.nl; Samenwerkingspartners: WIJ-Groningen; Bedrijfswetenschappen (RUG)
Samenvatting: De weg naar volwassenheid gaat voor bijna alle jongeren met vallen en opstaan. Het is een periode waarin identiteitsontwikkeling centraal staat. Dit promotieonderzoek richt zich op de leefwereld van jongeren die opgroeien in achterstandswijken en van jongs af aan te maken krijgen met zaken als armoede, criminaliteit, discriminatie, drugs en geweld. Op veel plekken, bijvoorbeeld het ouderlijk huis, de school, de straat en op grotere schaal de wijk, heerst onveiligheid en instabiliteit. Gezins-, jeugd- en opbouwwerkers proberen plezierige en veilige plekken voor deze jongeren te creëren, bijvoorbeeld door het organiseren van activiteiten in buurthuizen, zomerkampen en met sportevenementen.
Dit etnografische onderzoek vergaart kennis over de ingewikkelde combinatie van (on)veilige en (de)motiverende plekken in achterstandswijken vanuit de ervaringen en behoeften van jongeren zelf. Centraal staat de vraag hoe deze plekken bijdragen aan de identiteitsontwikkeling en toekomstperspectieven van deze jongeren. Gebruik wordt gemaakt van wandelinterviews met jongeren naar plekken waar hun levens zich nu en vroeger afspeel(t)den. Deze interviews worden aangevuld met participerende observaties van hun dagelijkse leven in de wijk.
Deze ervaringskennis van jongeren over opgroei-problematiek en identiteitsontwikkeling in achterstandswijken wordt in het actieonderzoek ‘Baanbrekende Professionals’ ingezet om in de wijk te pionieren met oplossingsrichtingen die het toekomstperspectief van jongeren in achterstandswijken kunnen verbeteren.
(2020-2026)
Promovendus: Martian Slagter, m.j.slagter@rug.nl (Co)Promotores: Marjolein van Offenbeek, m.a.g.van.offenbeek@rug.nl; Manda Broekhuis, H.Broekhuis@rug.nl; Samenwerkingspartners: WIJ-Groningen, Ruimtelijke Wetenschappen (RUG) en bedrijfswetenschappen (RUG).
Samenvatting: Hoe op verschillende plekken in de wijk maatwerk voor bewoners met meervoudige problematiek te leveren en tegelijkertijd herkenbaar te blijven voor andere belangrijke spelers in het veld? Dit is de uitdaging waar veel wijkteams zich voor gesteld zien. Dit promotieonderzoek richt zich op de aard van het grenzenwerk dat wijkprofessionals verrichten om meer eenvoud, samenhang en maatwerk in de jeugdzorg te realiseren. Het onderzoekt aan de hand van verschillende casestudies de activiteiten van wijkprofessionals die in leer- en innovatietrajecten bezig zijn hun beroepsgrenzen te (her)trekken. Grenzen hebben betrekking op vragen zoals ‘wat hoort wel of niet bij onze beroepsrol?’ (professionele identiteit) en ‘zijn wij het geschikte team om dit probleem op te lossen?’ (teamlegitimiteit).
Dit promotieonderzoek maakt gebruik van documenten-analyse, participerende observatie en (focusgroep)interview om de wisselwerking tussen grenzenwerk, professionele identiteit en teamlegitimiteit te onderzoeken. Het actieonderzoek ‘Baanbrekende professionals’ is object van studie. Daarin werken drie groepen wijkprofessionals op verschillende leefplekken aan meer eenvoud en samenhang in de ondersteuning van kwetsbare jongeren. De leefplekken zijn een straat, een school en een sportclub. De meewerkende wijkprofessionals werken aan hun eigen actiedoelen. De acties zijn gericht op verschillende interne en externe stakeholders, waaronder andere wijkteams, de bewoners zelf en belangrijke ketenpartners (bijvoorbeeld sportclubs, scholen of wijkpolitie).
(2008 -2021)
Promovendus: Christa Nanninga, c.nanninga@hotmail.com (Co)Promotores: Ant Lettinga, a.t.lettinga@umcg.nl; Louise Meijering, L.B.Meijering@rug.nl; Klaas Postema , k.postema@umcg.nl; Marleen Schönherr, m.c.schonherr@umcg.nl . Samenwerkingspartners: Neuro-revalidatieteam UMCG Centrum voor Revalidatie, Ruimtelijke wetenschappen
Samenvatting: Veel mensen met ‘Niet Aangeboren Hersenletsel ‘ (NAH), die in een revalidatiecentrum zijn behandeld door een multidisciplinair team, vallen thuis toch nog in een zwart gat. En ze trekken daarin vaak hun naasten mee. Dit promotieonderzoek onderzoekt de ervaren kloof tussen de revalidatie- en thuisomgeving vanuit de ervaringen en behoeften van NAH-getroffenen zelf en plaatst die in een sociaal-ruimtelijk perspectief.
Eerst werd de beschikbare ‘evidence’ kritisch onder de loep genomen en vergeleken met bevindingen uit interviews waarin hersenletsel-getroffenen hun revalidatie- en thuis-ervaringen deelden [Nanninga 2021]. Daaruit kwam naar voren dat meetinstrumenten, waarmee bewijs wordt geleverd, niet zijn toegesneden op het leed dat NAH-getroffenen in hun thuisomgeving ervaren. Uit het kwalitatieve onderzoek bleek dat persoonlijk herstel thuis heel iets anders is dan functioneel herstel in de kliniek. En dat daarom ook andere theorie dan alleen revalidatiegeneeskundige theorie nodig is om het leed achter voordeuren van NAH-getroffenen te begrijpen.
Een voor de revalidatiegeneeskunde nieuw sociaal-ruimtelijke theorie leerde ons de ervaringsverhalen van NAH-getroffenen in termen van ‘home- en place making’ in kaart te brengen [Nanninga, e.a. 2014]. Door deze theoretische kruisbestuiving verschoof de focus van ADL-zelfstandigheid en therapietrouw n een revalidatieomgeving naar identiteit, rollen, relaties en thuisgevoel in eigen leefomgeving. Deze sociaal-ruimtelijke lens hielp niet alleen de aard van de problematiek beter begrijpen, maar leverde ook de ingrediënten voor een integrale ‘Home & Placemaking’ methodiek. Deze H&P-methodiek helpt de kloof tussen de revalidatie- en thuisomgeving overbruggen [Lettinga, e.a. 2020].
